Tại Việt Nam sâm ngọc linh ít được biết đến

Chúng ta hẳn là quen với tên gọi Nhân sâm Triều tiên hơn là với tên gọi Sâm Ngọc Linh - một cái tên hoang dã của một vùng rừng núi chẳng nói lên được cái sang trọng hay đẳng cấp mà bất kỳ loài sâm nào thường khoác lên mình thông qua những tên gọi mang đầy tính mỹ miều hay khoa học. Vẻ bề ngoài của Sâm Ngọc Linh cũng không hoành tráng và đầy nét hình thể như Sâm Cao Ly, Sâm Mỹ hay Sâm Trung Quốc, nó thật xù xì và mộc mạc.

sâm ngọc linh

“Ngọc trong đá” hay “Thần châu xứ Ngọc” là những cái tên mà giới khoa học trong và ngoài nước thường dùng để ám chỉ tới loại cây sâm này. Thật kỳ lạ, cái vẻ bề ngoài hoang dại mộc mạc lại là cái vỏ ẩn giấu che mình hữu dụng. Tồn tại tại vùng núi Ngọc Linh hàng trăm, hàng nghìn năm nhưng mãi tới những năm 70 của thế kỷ 20, nó mới bắt đầu chịu lộ diện. Từ đó tới nay, trải qua rất nhiều các cuộc nghiên cứu thực nghiệm trong và ngoài nước, giá trị đích thực của loài sâm này mới dần được phô bày.

Chúng ta thật bất ngờ khi các nhà khoa học kết luận rằng Sâm Ngọc Linh đứng hàng đầu trong các loài sâm trân quý. Nó xếp trên cả sâm Triều Tiên, sâm Tây Dương (sâm Mỹ) và sâm Trung Quốc. Giới sành chơi sâm gọi nó với cái tên rất “hoành tráng” – Nhất đằng hùng sâm.
Vì sao vậy?

Sâm Ngọc Linh, Sâm Triều Tiên, Sâm Trung Quốc và sâm Mỹ (gồm 2 loại Panax quinquefolius và Panax trifolius mọc ở vùng Bắc Mỹ) được thế giới công nhận là 5 loài sâm quý giá nhất. Các loại sâm này đều có thành phần Saponin, được hiểu như là hoạt chất chính tạo nên những công dụng của sâm. Sâm càng có nhiều thành phần này thì càng tốt.

Hàng loạt các công trình nghiên cứu khoa học tại Việt Nam và tại nhiều viện nghiên cứu hàn lâm khoa học khắp nơi trên thế giới đã chứng minh nhân sâm Ngọc Linh là vị thuốc đặc biệt quý, đứng trên cả Nhân sâm Triều Tiên, Nhân sâm Trung Quốc và Nhân sâm Mỹ. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng sâm Ngọc Linh chứa đến 50 saponin và nhiều hợp chất mới. Trong khi đó nhân sâm Triều Tiên có ở dạng tươi có khoảng 10 saponin, và ngay cả khi được xấy khô thành hồng sâm thì số saponin của sâm Hàn Quốc chỉ tăng lên 35.

Thực ra Sâm Ngọc Linh thường thì chỉ có giới Đông y, giới chuyên nghiên cứu về Sâm, giới chơi sâm, số ít giới đại gia và giới buôn sâm là biết đến giá trị thực sự của loài sâm này, người dân bình thường rất ít khi biết tới là tại Việt Nam mà cũng có một loài sâm, hơn nữa loại sâm này lại là loại được xếp là một trong những loại sâm đứng đầu thế giới, xếp trên cả sâm Hàn Quốc.
Vì sao vậy?

Thứ nhất, đây là loại sâm rất quý và hiếm, nó chỉ phù hợp với thổ nhưỡng tại một số huyện tại hai Tỉnh Kon Tum và Đà Nẵng. Mọi nỗ lực di thực ra các vùng khác đều chưa đạt được kết quả như ý muốn.

Thứ hai, các nghiên cứu về tạo sinh khối tế bào cây sâm Ngọc Linh tuy đã đạt được các bước khả quan nhưng cũng chưa thể áp dụng đại trà vào thực tế.

Thứ ba, chúng ta chưa có một chiến lược và các kế hoạch hết sức cụ thể và hữu hiệu từ Bộ Y tế, các viện nghiên cứu sâm và các doanh nghiệp trong việc phát triển và marketing trên phạm vi toàn quốc cũng như quốc tế.

Gần đây trong các hội thảo dược liệu chuyên đề, hoặc trong các hội chợ triển lãm, người Hàn Quốc bắt đầu ít giới thiệu về sâm Hàn Quốc, họ đã bắt đầu giới thiệu các loại dược thảo khác. Đây là các bước đi hết sức có chủ ý của họ. Họ biết rằng Sâm Hàn Quốc đã in được một dấu ấn khó phai trong lòng người Việt rồi, đã có chỗ đứng vững chắc rồi và bây giờ là đến một loại sản phẩm khác. Chúng ta sẽ làm thế nào đây?